projekt Nr 28

Opis projektu

Cmentarz przy nieistniejącym już kościółku św. Mikołaja, (spalony w XVII/ w.), założono ok 1400 r.; cmentarzem miejskim został w 1785 roku. Czynny był do 1885 roku. Obecnie (po oddaniu w 1889 r. do użytku nowego cmentarza przy ul. Rejtana) nosi miano „Starego Cmentarza”. Najstarszym zachowanym jest grób rodziny Otto z 1829 r. Cenne są między innymi nagrobki Wawrzyńca Gołębiowskiego - powstańca listopadowego, Leona Pyszyńskiego - powstańca styczniowego oraz grób K. Kwolewskiego inżyniera kolejowego. Niestety zachowało się niewiele XIX-wiecznych nagrobków, ponieważ w latach 1927-1933 cmentarz został pomniejszony o teren wydzielony pod jezdnię ulicy oraz teren pod budowę Domu Strzeleckiego im. gen. Bronisława Pierackiego. Ponadto w latach Il wojny światowej okupanci niemieccy, urządzając tutaj w 1940 r plac ćwiczebny dla „Hitlerjugend”, dokonali zmasowanej dewastacji. Doraźne konserwacje nie poprawiły stanu niszczejących nagrobków. Obecnie konieczne są działania kompleksowe. Zalecenia całościowych zabiegów konserwatorskich zamieszczono już w Karcie Cmentarza z 1987 r., gdzie wskazano na „liczne akty wandalizmu i uszkodzenia o charakterze trwałym” oraz „poważne uszkodzenia materiału kam. w wyniku procesów wietrzenia oraz braku stałej opieki”. Stan nagrobków jest katastrofalny i wymaga natychmiastowego działania.
Celem podejmowanego zadania jest: sporządzenie dokumentacji opisowej, rysunkowej, fotograficznej i pomiarowej dla zachowanych nagrobków, przygotowanie planu ewidencyjnego oraz założeń ogólnych i programu konserwatorskiego. Materiały te są niezbędne dla dalszego etapu - wpisania wytypowanych nagrobków do rejestru zabytków (ochrona prawna).